تاریخچه مختصر موسیقی راک

 

شاید تعجب کنید اگه بدونید که عمر موسیقی راک، یکی از گسترده‌ترین و پرطرفدارترین سبک‌های موسیقی دنیا، از صد سال هم کمتر است. تقریبا از اواخر دهه پنجاه میلادی بود که حال و هوای دنیای موسیقی با ورود راک دگرگون شد.
در این پست می‌خواهیم نگاهی به سیر تحول موسیقی راک بیندازیم، بزرگان موسیقی راک رو بشناسیم، و با ژانرهای مختلف این سبک فوق‌العاده آشنا بشویم.

ادامه مقاله

دهه 1950: انفجار راک اند رول

 

چندین سال بود که جنگ جهانی تمام شده بود؛ نسل جوان از سبک‌های قدیمی هنری خسته شده بودند و مشتاقانه دنبال سبک‌های جدید و خلاقانه می‌گشتند. کم‌کم راک اند رول تحت تاثیر موسیقی جنوب آمریکا شکل گرفت. با این اتفاق بزرگ که مثل بمب صدا کرد، کنترل موسیقی آمریکا از چنگ محله «تین‌پن اَلی» درآمد، محله‌ای که پر شده بود از شاعران و آهنگسازان پاپ و عامه‌پسند. 
Rock ‘n’ Roll ترکیبی از R&B (ریتم و بلوز)، پیانو بلوز، گاسپل (موسیقی مذهبی سیاهان)، هانکی تُنک (یکی از زیرشاخه‌های کانتری) بود.
بزرگترین هنرمندان این سبک آهنگ‌هایی درباره روابط عاشقانه یا جنسی، بحران هویت، آزادی و موضوعات دیگری که باب میل جوان‌ها بود اجرا می‌کردند.
راکبیلی یکی از اولین زیرشاخه‌های راک اند رول بود که این سبک رو با کانتری تلفیق ‌کرد. ستاره راکبیلی هم کسی نبود جز Elvis the Pelvis یا همون الویس پریسلی.

ستاره‌های این دهه :
•    Bill Haley and the Comets
•    Chuck Berry
•    Elvis Presley
•    Buddy Holly

 

دهه 1960: بیتلز وارد می‌شوند!

 

ورود بیتلز به آمریکا در 1964 آغازگر «تصرف بریتانیایی‌ها» در صحنه موسیقی آمریکا بود. هر گروهی که وارد می‌شد ترکیب‌های خلاقانه‌ای از استایل‌های مختلف موسیقی داشت. مثلا بیتلز دست به تلفیق راکی که بر پایه گیتارالکتریک بود با راک‌اندرول چاک بری و آثار تین‌پن الی زد. انیمالز هم بلوز و R&B رو ترکیب کردند. سبک فرانک زاپا هم آمیخته‌ای از راک و جز بود. 
سایکدلیک و کانترکالچر
شاخص‌ترین زیرشاخه راک در این دهه سایکدلیک بود که از داروهای توهم‌زا و روانگردان الهام گرفت. هنر سایکدلیک پیوند جدانشدنی با هیپی‌ها و جنبش معروف پادفرهنگ دارد که بیش از پیش به سنت‌ها و عقاید نسل‌های قدیم پشت کردند.

ستاره‌های دهه شصت :
•    The Beatles
•    The Doors
•    Rolling Stones
•    Simon & Garfunkel
•    Jefferson Airplane

 

دهه 70: شکوفایی ژانرها و راک استارها

 

با اینکه هاردراک هم مثل زیرسبک‌های بلوزراک، گاراژ و سایکدلیک در دهه 60 پدیدار شد، اما دهه 70 اوج محبوبیت هاردراک بود. پراگرسیو راک (پینک فلوید) و آرت راک (امرسون، لیک و پالمر) هم به تنوع، محبوبیت، و قدرت موزیک راک اضافه کردند. از دیگر سبک‌های مهم این دهه می‌تونیم به پانک راک، نیو ویو، سافت و گلم (Glam) اشاره کنیم. در حقیقت پانک طغیانی بود علیه جریان عامه (مین‌ستریم) راک. گروه‌های پراگرسیو هم به دنبال نوآوری و پیشرفت در آهنگسازی و تنظیم موزیک بودند.

بهترین‌های دهه هفتاد :
•    Led Zepplin
•    Pink Floyd
•    ELP
•    Deep Purple
•    Queen
•    AC/DC
•    Aerosmith
•    The Eagles

 

دهه 80: تاثیر تکنولوژی

 

موزیک ویدئوهای جذاب شبکه MTV، فناوری دیجیتال و پخش آلبوم‌ها روی CD، تحولات جدیدی در همه سبک‌های موسیقی ایجاد کرد. دیگر راه گروه‌های هارد راک و هوی متال (متالیکا و . . ) کاملا از هم جدا شده و هرکدام به سبک موزیک شاخصی تبدیل شده بودند که زیرسبک‌های خودشون رو داشتند.
الترناتیو راک
الترناتیو با یک جریان زیرزمینی مستقل در اواسط دهه 70 شروع شد و در سال‌های 80 به اوج رسید. آنها می‌خواستند از پاپ و راک تجاری فاصله بگیرند. پس در کلاب‌های کوچک اجرا و با شرکت‌های ضبط ایندی (مستقل) همکاری می‌کردند. مضمون ترانه‌های الترناتیو موضوعات ممنوعه‌ای مثل خودکشی، مواد مخدر، افسردگی و . . بود. همچنین برای موضوعات مهمی مثل محیط زیست، حق سقط، و ایدز هم ترانه ساختند و اجرا کردند.

ستاره‌های دهه :
•    Guns n’ Roses
•    Van Halen
•    Def Leppard
•    Joe Satriani
•    Steve Vai
•    Kiss
•    Scorpions
•    R.E.M

 

دهه 90 

 

در این دهه هم زیرسبک‌های جدیدی پدیدار شدند و هم تلفیق و پرش بیشتری بین ژانرها (خصوصا هوی متال، رپ و هیپ‌هاپ، ورلدبیت و تکنو) صورت ‌گرفت. دهه 90 اوج اجراها و کنسرت‌های آنالترناتیو بود. معروف‌ترین گروه الترناتیو دهه 90 هم ریدیوهد بود که درباره موضوعات مدرنی مثل «ازخودبیگانگی» ‌خوندند و دست به خلاقیت‌های منحصربه‌فردی در آهنگ‌سازی زدند.
گرانج
گرانج تلفیقی از عناصر هوی متال و پانک بود با ترانه‌هایی درباره احساسات شخصی، اضطراب، بیگانگی و انزوا. نیروانا و پرل جم پرچم‌داران گرانج اوایل دهه 90 شدند.

بزرگان موسیقی راک دهه 90 :
•    Pearl Jam
•    Nirvana
•    Radiohead
•    Alice in Chains
•    Foo Fighters
•    Nine Inch Nails
•    Red Hot Chili Peppers
•    Rage Against the Machine

 

قرن 21

 

از سال‌ 2000 به بعد اوضاع کمی پیچیده شد. از یک سو شاهد افول اهداف و عناصری که باعث محبوبیت انفجاری راک شدند بودیم و از سوی دیگر استقبال مردم از اجراهای زنده ادامه داشت. موسیقی راک دیگر به درخت تنومندی با شاخ و برگ‌های متنوع تبدیل شده؛ اگرچه سرعت و انرژی قبلی را ندارد اما همچنان به رشد خود ادامه می‌دهد.
موسیقی راک تاثیر چشمگیری روی سبک‌های دیگر گذاشته است. به تدریج مرزهای بین زیرشاخه‌ها کمرنگ‌تر شد و هنرمندان جدید و آنهایی که اواخر دهه 90 روی کار آمدند رنگ جدیدی به دنیای راک دادند: لینکین‌پارک، میوز، آرکتیک مانکیز، و کلدپلی.
ژانری که در بیست سال گذشته حسابی قدرت گرفته پست راک است. این سبک کانون تمرکز رو از ریف به بافت تغییر داد، و دست به ترکیب امبینت، سایکدلیک، مینیمالیسم و پراگ زد. ماگوای، مونو و سیگوروس از تاثیرگذارترین هنرمندان پست راک هستند.